EWIDENCJA ZABYTKÓW
W poszczególnych miejscowościach gminy Nowa Wieś Wielka znajdują się obiekty w liczbie:
Łącznie w ewidencji zabytków Województwa Kujawsko-Pomorskiego z terenu gminy Nowa Wieś Wielka znajduje się 149 OBIEKTÓW. Są to: układy ruralistyczne, kościoły, krzyż, kapliczki, plebania, pomnik, przedszkole, domy, zespół dworca, zagrody, zespoły domów, cmentarze ewangelickie i rzymsko-katolickie, dawna szkoła, szkoły, dawna pastorówka, stodoła, budynki gospodarcze, chaty drewniane, dworzec, droga brukowa, pompa oraz leśniczówka. Wśród obiektów wpisanych do ewidencji znajdują się ponadto:
- Zespół dworca składający się z: dworca, budynku ekspedycji, dawnego szaletu, budynku magazynowego, 3 domów, 4 budynków gospodarczych i 4 innych obiektów
- Zespoły domów składające się z: 11 domów, 2 bram słupowych, 9 budynków gospodarczych oraz 3 stodół
Obiekty gminy Nowa Wieś Wielka wpisane do ewidencji zabytków:
Na szczególne wyróżnienie zasługują obiekty:
1) Kościół w Dąbrowie Wielkiej pw. Matki Boskiej Królowej Polski, powstały w 1900 r.
O kościele w Dąbrowie Wielkiej:
https://www.nowawieswielka.pl/zabytki.html
2) Pomnik upamiętniający poległych w Brzozie Powstańców Wielkopolskich z 1918-1919 r. – wzniesiony w 1923 r. przez mieszkańców z inicjatywy hrabiny Marii Skórzewskiej; został zniszczony w 1940 r. W 2011 r. został odbudowany przez władze samorządowe gminy, przy współudziale środków unijnych z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007/2013.
O pomniku w Brzozie:
https://www.nowawieswielka.pl/pomnik-w-brzozie.html
